بازگشت
خشونت وبربريت درهاليوود! آيا سياست دولت است؟
ارسالي ميتراهمدرد ارسالي ميتراهمدرد


صنعت فیلمسازی غرب همه روزه ازساخت آثاری خبرمی دهد که درگونه سینمایی هراسناک و اکشن جای دارند و برای نگهداشتن مخاطب در سالون سینما از کوچکترین تلاشی دریغ نمی کنند.نمایش صحنه های قتل به فجیع ترین شکل ممکن ، شیرازه این آثار را تشکیل می دهد و مخاطبانی که فارغ از دغدغه های زندگی در تمنای هیجان ترنهای هوایی و هراسهای ناملموس هستند.
خشونت درهالیوود پدیده غریبی نیست . ترسیم صحنه های خشونت آمیزاززمان اکران فیلم \" سرقت بزرگ قطار\" درسال 1903همچون مهمانی ناخوانده وارد سالونهای سینما شد وازهمان سالها نشان داد که هیچ تمایلی به ترک سالونها ندارد.آنچه که زمانی شیرازه فیلمهای خشونت آمیزوهراسناک را شکل می داد، امروزه به یکی ازبزرگترین دلمشغولیهای جامعه شناسان تبدیل شده است.
اگرزمانی مخاطب سینما تب آلود ازمشاهده چنین فیلمهایی سالون را ترک کرده وبه آرامش زندگی اش ایمان می آورد، امروزه این خشونت چنان برجوامع غربی تاثیرگذاشته است که آرامش لحظه ها رابه یغما برده است.
با گذشت سالها ذایقه مخاطبان نیزتغییربسیاری کرده واگرزمانی بیننده ها ازدیدن صحنه قتل درفیلم \"روانی \" اثر\" هیچکاک \" غرق درلذتی موهوم می شدند، امروزه حتی نمایش صحنه خوردن مغزقربانی توسط \" هانیبال لکترآدم خوار\" دراین مجموعه سینمایی نیزمخاطبان را راضی نمی کند.
جامعه مدرن ، خشونت مدرن می خواهد ودراین میان سیستم های دیجیتالی صوتی وتصویری به یاری کارگردانها می آیند تا وحشت وهراس را بیش ازپیش درسالون سینما حکمفرما کنند.
آماررواج خشونت وجرم وجنایت درامریکا درشرایطی منتشرمی شود که این کشورتنها دربرگیرنده کمترازپنج درصد از کل جمعیت جهان است و25 درصد اززندانیان را درخود جای می دهد.

تعداد زندانیان امریکایی شش برابر12 کشوراروپایی است درحالیکه تعداد شهروندان اتحادیه اروپا 100میلیون نفربیشترازشهروندان امریکایی است.خشونت موجود درفیلمها وبرنامه های تلويزیونی ازدیرباز به عنوان عاملی تاثیرگذاردرافزایش نرخ جرم وجنایت مطرح بوده است. با این وجود افرادی وجود دارند که براین باورنیستند. \" راجرابرت \"، منتقد نامی نشریه شیکاگوسان تایمز یکی ازآنهاست.اودرسال 1971 دریادداشتی که بر فیلم \" هری کثیف \" نوشت عنوان کرد :\" به نظرمن فیلمها بیشترآئینه ای ازجامعه هستند تا نماینده ای ازتغییرات.ازهمین روست که زمانیکه ما فیلمها را به سبب ترسیم زشتی هایی که دراطراف مان وجود دارند سرزنش می کنیم به گونه ای معکوس عمل کرده ایم . اگرروحیاتی مانند شخصیت \"هری کثیف\" درزمین وجود نداشته باشد، دراین صورت فیلم نامربوط جلوه می کند واگر باورکنیم که چنین روحیاتی وجود دارد، دیگرنباید ترسیم کننده های آن را ملامت کنیم.\"
درهمین راستا\" مارگارت اروین بروندر\" درتحقیق خود تحت عنون \" زیبایی شناسی خشونت\" به دفاع ازفیلمهای \" هدف سخت \"،\" سنگ قبر\"،\" نیروی اجتماعی \" و\" رابطه عاشقانه واقعی \" پرداخته وعنوان می کند که خشونت صاحب سبک دراین فیلمها رامی توان به مثابه تفسیردیدگاههای جدید درمورد تعامل فرهنگی درجهان دانست.اواستدلال می کند کسانی که به انتقاد ازخشونت دراین فیلمها می پردازند، درک درستی اززبان فیلم ونوع ارتباط مخاطبان با آن ندارند.فیلم \" هدف سخت \" توسط \" جان وو\" وبراساس فیلمهای اکشن هانگ کانگی ساخته شد واین اثرمانند \" ماموریت غیرممکن دو\"، معرف نسل جدیدی ازکارگردانهایی بود که خشونت را به گونه ای مطابق با سبکهای جدید به نمایش می آورند.
برخی ازکارشناسان سینما همواره با بیان اینکه خشونت درفیلمها می تواند نقش تصفیه کننده را داشته باشد، ازاین امردفاع کرده اند، این درشرایطی است که سایرمنتقدان براین باورهستند که اینگونه آثارمردم را نسبت به خشونت حقیقی ، بی حس کرده وآنها رامستعد پذیرش آزارواذ یت ازسوی د یگران می کند.
\" بروندر\" معتقد است که مخاطبان امروزه با نگاهی متفاوت نسبت به مخاطبان نسل گذشته به فیلمها می نگرند. درگذشته فیلمها درمدت زمان کوتاهی درسالونهای سینما به نمایش درآمده وپس ازآن دراستودیوها انبارمی شدند این درحالی است که امروزه مردم می توانند فیلم را بارها وبارها ازطریق نسخه های وید ئویی ودی وی دی مشاهده کرده ونکات ظریف مربوط به فیلم مورد علاقه شان را مورد بررسی قراردهند.
\" بروندر\" براین باوراست که مشاهده پی درپی فیلمها باعث می شود که تاثیرمنفی صحنه های خشونت بار تعدیل شود.ازسوی دیگردسترسی آسان به نسخه های ویدئویی ودی وی دی وداونلود کردن فیلمهای سینمایی ازطریق اینترنت این امکان را به کودکان ونوجوانان می دهد که فیلمهایی را که مجاز نیستند درسالون سینما مشاهده کنند، ازاین طریق ببینند.دراین میان هیچ پنهان کاری درافشای این رازصورت نمی گیرد که فیلمهای بسیاری با درجه کیفی نازل وبا هدف مخاطب کودک ساخته می شود.
فیلم \" سواران استارشیپ \" یکی ازاین نمونه هاست.این اثرکه براساس کتاب \" رابرت هینلین \" به فیلمی با درجه نازل برای نوجوانان تبدیل ودرآن صحنه هایی گنجانده شد که به هیچ وجه برای مخاطب کودک ونوجوان مناسب نبود.علاوه براین \" سواران استارشیپ \" دربرگیرنده صحنه های خشونت آمیزبسیاری بود که درکتاب به آنها اشاره ای نشده بود.ازآنجایی که کودکان ازروشهای متفاوت می توانند به فیلمهای ممنوعه دست یابند ، درجه بندی که ازسوی سازمان ممیزی امریکا صورت می گیرد ، آنچنان که باید وشاید کارآمد نیست چرا که این درجه بندی ها تنها مربوط به نمایش فیلم درسالونهای سینماست.آنچه که این روزها بیش ازپیش ضروری می نماید بازنگری سیستم درجه بندی است اما آنچه که ضروری تربه شمارمی آید، آموختن شیوه های انتقادی توسط کودکان است .مخاطبان احساس می کنند آنچه که برپرده سینما مشاهده می کنند رابطه چندانی با واقعیت ندارند .ازآنجایی که مدیوم فیلم ازقدرت بسیاری برخورداراست می توان گفت که آموختن نوع نگرش به فیلمها ازاهمیت بیشتری برخورداراست.تجربه ثابت کرده فیلمها نه تنها به ما می گویند که چگونه فکرکنیم ، بلکه به مادیکته می کنند که چگونه درمورد تجربه هایی که داشته ایم ، احساس کنیم.می توان این نوع کنترول را قدرتمند ترین کنترول ذهن به شمارآورد
.اگراینگونه نبود بی تردید شرکتهای بزرگ مبالغ گزافی را برای تبلیغ کالاهایشان درتلويزیون وسینما هزینه نمی کردند.آگهی های تلويزیونی مانند فیلمهای کوتاهی هستند که برای فروش یک کالا تولید می شوند واگربه خوبی ساخته شوند بی تردید مثمرثمرخواهند بود.فیلمها درمورد خشونت به ما چه می گویند ؟ یکی ازپیامهایی که به ما می دهند این است که خشونت خنده داروسرگرم کننده است .بسیاری ازکارشناسان سینما تا به حال درمورد ترسیم خشونت درجهت سرگرم کردن مخاطبان داد سخن داده اند.مثال این امرفیلم \" مهاجمان صندوق گمشده \" است که درآن \" ایندیا ناجونز\" با مردی مواجه می شود که شمشیرش را بيرون نموده وبه سبک هنرهای رزمی دراطرافش به حرکت می آورد دراین میان قهرمان فیلم به آرامی اسلحه اش را کشيده وبه وی شلیک می کند. بسیاری ازمخاطبانی که ازاین صحنه دیدن کردند ازآن به عنوان صحنه ای خنده داروسرگرم کننده یاد کردند.

به نظرمی رسد صحنه های کمدی که چاشنی خشونت دارند با استقبال بیشتری ازسوی مخاطبان همراه می شوند. فیلم \" بازپرداخت \" با شرکت \"مل گیبسون \" درزمره این آثارجای می گیرد.قهرمان این فیلم برای گرفتن انتقام از خیل عظیم دشمنانش هزاران تن ازآنها را به قتل می رساند اما نکته جالب توجه دراینجاست که به هنگام ارتکاب جرم چشمک زده ودرحالیکه لبخندی برلب دارد صحنه جرم را ترک می کند.درحقیقت هزاران فیلم وجود دارند که ازآنها می توان به عنوان مثالی برای تلفیق خشونت وکمدی درفیلمهای هالیوودی یاد کرد.این آثار معمولا ازحضورآرنولد شوارتزینگروسیلوستراستالونه درنقشهای محوری سود می جویند.دراین میان ذکرسخنان\" جان تراولتا \"هنرپیشه مطرح دنیای سینما پیرامون خشونت ترسیم شده درفیلم \" مجازات کننده \" نیزخالی ازلطف نیست .این هنرپیشه چندی پیش ادعا کرد صحنه های خشن به کارگرفته شده درفیلم \" مجازات کننده \"جدی نبوده و وجهی کمدی دارند. هنرپیشه مطرح فیلمهای \" شهردیوانه \"، \" تغییرچهره \" و\" دخترجنرال \" درگفتگویی عنوان کرد :\" مخاطبان ازمشاهده صحنه های خشونت آمیز این فیلم ناراحت نمی شوند چرا که همه چیز درقالب صحنه های کارتونی ارائه شده است.\"ین هنرپیشه 51 ساله درادامه صحبتهایش افزود :\" هرچه خشونت فیلم بیشترمی شود برمیزان سرگرمی آن افزوده می شود.اینگونه است که فیلم مجازات کننده شباهت بسیاری با کتابهای کمدی دارد.\"مجازات کننده\" به کارگردانی \" جاناتان هنسلی \"، داستان ماموراف بی آی را روایت می کند که درپی کشته شدن همسروخانواده اش شخصا د ست به کارشده ودرنقش قاضی واجرا کننده مجازات به عالیت می پردازد.نقطه مقابل فرضیه زمانی است که خشونت درفیلمهای هالیوودی بعد جدی تری می یابد.

فیلمهای جنگی ، وسترن ، گانگستری وفیلمهایی که دربرگیرنده هنرهای رزمی هستند همواره درگونه سینمایی اکشن طبقه بندی می شوند .این فیلمها دربرگیرنده مردان وزنان آرامی هستند که براثرجبرزمانه به خشونت رو آورده تا ازبحران موجود بگریزند.دراین بین اگرفیلمی خوش ساخت مانند \" صلات ظهر\" نزد د وربین رود، ازقدرت بیشتری درجهت متقاعد کردن مخاطبان برخوردارند.این درشرایطی است که گهگاه دوستداران سینما با فیلمهایی مواجه می شوند که درآنها صحنه های نزاع بدون کوچکترین پیش زمینه قبلی تصویرمی شوند ودرکل زاید می نماید.اینگونه فیلم ها درصدد القای این مفهوم هستند که تنها راه حل برای بسیاری ازمعضلات اجتماعی تمسک به خشونت است .دراین میان سوال کلیدی که مطرح می شود این است که آیا رابطه ای میان خشونت برپرده سینما وخشونت درزندگی واقعی وجود دارد ؟بی تردید چنین رابطه ای وجود دارد چرا که فیلمهای سینمایی وتلويزیونی بررفتارمخاطبان تاثیرمی گذارند.مطالعات آماری که دراین راه شکل گرفته نشان می دهد که ارتباطی مستقیم میان رفتارهای خشونت آمیز مردم وخشونت ترسیم شده درآثارسینمایی وتلويزیونی وجود دارد.رویدادهایی که درکلمباین وسایرمدارس کشوربه وقوع پیوست وطی آن دانش آموزی به قتل عام سایردانش آموزان پرداخت مردمان زیادی را به اندیشیدن دعوت کرد.به رغم اینکه جرم وجنایت درسالهای 1980 با کاهش مواجه شد، درسالهای اخیر نسبت به دهه 1960 با افزایش رعب انگیزی همراه بوده است.مطابق با آماری که ازسوی اف بی آی ارائه شده ، آمارمربوط به جنایت درامریکا نشان می دهد که ازهر100 هزارساکن این کشوردردهه 1960 حدود هزارو887 نفرمجرم بوده اند واین آماردرسال 1996 به 5 هزارو897 نفرافزایش یافته است. این درشرایطی است که درسال 1996 آمارجرم وجنایت بیش از سه برابرآمارسال 1960 شد.درسال 1996 ریسک اینکه شهروندان قربانی جنایتهای موجود درامریکا شوند بالغ بر6 درصد بود درشرایطی که دردهه 1960 این آمارتنها بالغ بردودرصد بوده است .
روزنامه ها هرروزه ازاقدامات خشونت آمیزی خبرمی دهند که به تقلیدازفیلمهای سینمایی شکل گرفته اند. ازجمله این اقدامات می توان به حمله گروهی جنایتکار به کارگرترانزیت نیویارک اشاره کرد.روش حمله مجرمان اقتباسی ازیورش به کارگرترانزیت درفیلم \" ترن پول \" بود. این مبحث که خشونت درفیلمها هیچ ارتباطی با ایجاد انگیزه های خشونت درجامعه ندارد درست مانند ادعای شرکت د خانیات است مبنی براینکه هیچ ارتباطی میان کشید ن سگرت وابتدا به بیماری سرطان وجود ندارد.تام لافلین \" ، هنرپیشه ،کارگردان وتهیه کننده هالیوود چندی پیش مقاله ای را با عنوان خشونت دررسانه به چاپ رساند .اودراین مقاله چنین آورده است:\" درپاسخ به این سوال که آیا خشونت موجود درفیلمها برجامعه تا ثیرمنفی می گذارد ویا خیر؟ما باید به دوپرسش دیگربپردازیم.\"سوالی که دروهله نخست مطرح می شود این است که آیا فیلمها ازقدرت کافی برای تاثیرگذاشتن برباورها، افکارورفتارهای انسانی برخوردارند؟ وسوال دوم نیزاین است که آیا خشونت درفیلمها ورسانه ها منشا ومبدا ایجاد خشونت دردنیای کنونی است؟ پاسخ هردواین سوالها مثبت است.این کارگردان درمقاله اش به این مسئله اشاره می کند که هالیوود راهش را گم کرده است ودیگرفیلمهایی را که مخاطبان امریکایی درتمنای آنها هستند ، تولید نمی کند.
اواشاره می کند که ازهر100 فیلم تولیدی درامریکا 93 فیلم در فروش این کشوربا ناکامی مواجه می شوند.آنچه که دراین میان موجبات بازگشت سرمایه اولیه را فراهم می کند فروش فیلمها دربازارهای خارجی وفروش نسخه های وید ئویی ودی وی دی است .فیلمهای اکشن به راحتی درکشورها ی دیگردوبله می شوند چرا که این آثاربه سبب به کارگیری صحنه های مبارزه ازمیزان د یالوگهای وپردازش شخصیتها می کاهد.
\" لافلین \" دراین مقاله می افزاید :\" استودیوها عوامل فیلمسازی را به سمت تولید آثاری سوق می دهند که با بودجه کم ساخته می شوند وازکیفیت نازلی برخوردارند .اینگونه است که صنعت فیلمسازی ما ازپرداختن به فیلمهای هنری بازمانده وآثاری را تولید می کند که به کودکان وباورهای آنها آسیب وارد می کنند.\"

بسیاری ازمنتقدانی که دریادداشتهایشان اشاره به بحران فیلمهای خشونت آمیزدارند براین باورنیستند که کنترول ساخت این گونه آثارباید توسط دولت صورت بگیرد بلکه معتقد هستند که صنعت فیلمسازی ووالد ین دراین راه موفق ترخواهند بود.تحقیقات انجام شده توسط مکتب صحي عمومي هارواد نشان می دهد، میزان به کارگیری صحنه های مستهجن ، خشن وحاوی بی حرمتی به مقد سات درهالیوود ازسال 1992 تا 2003 با افزایش چشمگیری همراه بوده است. این تحقیقات که با محوریت \" ریسک کودکان \" شکل گرفت، نشان می دهد اهمالی که ازسوی ممیزی آمریکا به عمل آمده، برمیزان حضورصحنه های مستهجن ، خشن وحاوی بی حرمتی به مقد سات درفیلمها افزوده است.تاریخ گواهی می کند نسلی که با آرامش سالهای گذشته ونمایش فیلمهای عاطفی پا به عرصه حضورگذاشت، امروزه به غارت وچپاول ملل د یگرمی پردازد. باید بیمناک ازنسلی بود که توسط اینگونه فیلمها تغذ یه شده اند وبه دنبال فرصتی هستند تا خشونتی را که برپرده نقره ای سینما مشاهده کرده اند، به صورت عملی تجربه کنند. چرا که هالیوود دراین سالها ثابت کرده که زشتی ترسیم کشت وکشتاروترورازمیان رفته است .
November 19th, 2004


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
علمي و معلوماتي